İhlalli geçişte uygulanan cezada indirim

TBMM (AA) - TBMM Başkanvekili ve AK Parti Adıyaman Milletvekili Ahmet Aydın ile AK Parti Grup Başkanvekili ve Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş'ın imzasını taşıyan, Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

Teklifle, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun'da geçen eşya ve kıymetlerin alım satımı ile memleketten ihracı ve memlekete ithali, mevcut düzenlemede sayılan tüm kıymetleri kapsayacak şekilde belirtiliyor.

Buna göre, kıymetli madenler ve kıymetli taşlarla bunlardan mamul veya bunları muhtevi her nevi eşya ve kıymetlerin, kambiyo, nukut, esham, tahvilat ve ticari senetlerle ödemeye yarayan her türlü vasıta ve vesikaların alım satımı ile memleketten ihracı veya memlekete ithalinin tanzim ve tahdidine ve Türk parasının kıymetinin korunması zımnında kararlar almaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak.

Rayiç bedelinin yüzde 5'i kadar para cezası verilecek

Her türlü mal, kıymet, hizmet ve sermaye ithal ve ihraç edenler veya bu işlere aracılık edenler, bu mal ve kıymetleri tayin edilen süreler içinde yurda getirmemeleri halinde, yurda getirmekle yükümlü oldukları kıymetlerin rayiç bedelinin yüzde 5'i kadar idari para cezasına çarptırılacak. İdari para cezasına ilişkin karar kesinleşinceye kadar alacaklarını yurda getirenlere idari para cezası verilecek, ancak, verilecek bu ceza, yurda getirilmesi gereken paranın yüzde iki buçuğundan fazla olamayacak.

Söz konusu kanuna dayanılarak çıkarılan karar, yönetmelik ve tebliğler uyarınca faaliyet izni veya yetki belgesi almaksızın ticari faaliyette bulunanlar, 50 bin Türk lirasından 250 bin Türk lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılacak ve yetkisiz faaliyetin gerçekleştirildiği iş yerindeki tüm faaliyetler bir aydan altı aya kadar, tekrarı halinde ise sürekli olarak durdurulacak.

Ancak, yetkisiz olarak faaliyette bulunanların ilan ve reklamlarından veya yaptıkları işin mahiyetinden söz konusu iş yerini, sadece faaliyet izni veya yetki verilmesi gereken faaliyet konularında iştigal etmek maksadıyla açtıkları veya işlettikleri anlaşılıyorsa, söz konusu iş yerindeki faaliyet sürekli olarak durdurulacak. Durdurma işlemleri valiliklerce yerine getirilecek.

Kredi kullananlar ve kullandıranlara da ceza uygulanacak

Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun'a dayanılarak çıkarılan karar, yönetmelik ve tebliğlerde öngörülen şartları taşımadığı halde yurt içinde ve yurt dışından kredi kullananlar ile gerekli kontrol yükümlülüğünü yerine getirmeyerek bu krediyi kullandıran veya aracılık edenlere 50 bin Türk lirasından 250 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek.

Müsteşarlık veya denetim yetkisine haiz kişiler tarafından istenen bilgi ve belgelerin yanıltıcı olarak hazırlanması ya da bu kişilere yerinde inceleme imkanının sunulmaması hallerinde, 50 bin liradan 250 bin liraya kadar idari para cezası verilir.

İdari para cezalarını vermeye Cumhuriyet savcısı yetkili olacak.

Teklifle, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanununa aykırı fiilleri ihbar edenlerle suç delillerinin tesbitinde hizmeti görülenlere, hangi hallerde ikramiye verileceği ve verilecek ikramiyenin miktarına ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılıyor.

Aynı kanunun, gecikme zammına ilişkin olarak yer alan hüküm, idari para cezalarına gecikme zammı uygulanmasına ilişkin düzenleme de yürürlükten kaldırılıyor.

Teklifle, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının uygun görüşü ile Atatürk Orman Çiftliğinin belirlenen arazisi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Atatürk Orman Çiftliği tüzel kişiliğine bir külfet ve yükümlülük getirmemek kaydıyla, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında yapılacak bir protokolle Ankara Büyükşehir Belediyesine; hayvanat bahçesi, tema park, rekreasyon alanları ile buralara gelecek ziyaretçilerin günü birlik ihtiyaçlarını karşılayacak yapılar yapılmak üzere 29 yıllığına ve bedelsiz olarak tahsis ediliyor.

Tahsis süresinin sonunda alan içerisindeki her türlü yapı tesis ve malzeme, bedelsiz olarak Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne devredilecek. Tahsis edilen bu alan, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından tespit edilecek şartlarla 29 yıla kadar üçüncü kişilere kiraya veya işletmeye verilebilecek.

Tarımsal desteklemelerden yararlanan çiftçilerin elektrik borçları

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifiyle tarımsal desteklemelerden yararlanan çiftçilerin tarımsal sulamada kullandıkları elektrik borçlarının yasal takibe gerek kalmaksızın tahsili sağlanıyor.

Bu çiftçilerin ödenmeyen sulama işletme, bakım ücreti, su kullanım hizmet bedeli borcunun yanı sıra tarımsal sulamada kullanılan elektrik enerji borcu bulunması halinde DSİ, işletme ve bakım sorumluluğu devredilen gerçek veya tüzel kişi, elektrik dağıtım şirketi veya elektrik perakende satış şirketince tarımsal destekleme ödemesi yapacak bankaya borç miktarı bildirilecek.

Borç tutarı, çiftçilerin destekleme ödemelerinden mahsup edilerek DSİ veya işletme ve bakım sorumluluğu devredilen gerçek veya tüzel kişiye, elektrik dağıtım şirketine veya elektrik perakende satış şirketine ödenecek.

Bilanço esasına göre defter tutan tam mükellef gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin aktiflerinde yer alan taşınmazlarının değerleri, Yİ-ÜFE değerindeki artış oranı dikkate alınarak yeniden belirleniyor.

Bakanlar Kuruluna verilen yetki genişletiliyor

Teklifle, hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına dahil edilebilecek bilanço esasına göre defter tutan mükelleflere ilişkin Bakanlar Kuruluna verilen yetki genişletiliyor.

Buna göre, Bakanlar Kurulu, Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini, sektörler ve meslek grupları itibarıyla belirleyeceği yıllık iş hacimlerine göre hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına almaya, Maliye Bakanlığı da uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak.

Vakıflar, sadece toplu iş sözleşmesi kapsamıyla ilgili olmak üzere, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünce veya yetkili kıldığı işveren sendikasınca imzalanan işletme toplu iş sözleşmesi kapsamındaki kamu iş yerleri olacak.

Teklifle, Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanununda düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, hak sahibi olan ancak kullandıkları taşınmazlarına ilişkin satış işlemleri henüz gerçekleşmemiş vatandaşlardan ecrimisil alınmayacak, tahakkuk ettirilen ecrimisillerin terkin edilmesi ve başvuru tarihi itibarıyla son beş yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelleri de satış bedelinden mahsup edilecek.

Rize'de ihtiyaca rağmen tesisin inşa edileceği uygun arsa bulunamadığından, Kıyı Kanununda yapılacak düzenlemeyle bu kentte kıyıda sağlık tesisi yapılabilecek.

Tütün üretimine yönelik düzenleme

Teklifle kooperatiflerce gerçekleştirilen tütün üretimiyle ilgili düzenleme yapılacak.

Tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin üretildiği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen merkezlerdeki tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflerce kurulacak sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretim tesislerinde, tam ve yeni teknolojiyle tesisler kurma şartı aranmayacak.

Mükellefe 15 gün süre

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun uyarınca, Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gereken bildirge, belge veya defterlerdeki tutarlarda hesap hatalarından kaynaklanan eksikliklerin giderilmesi için mükellefe 15 gün süre verilecek. Bu sürede düzeltme yapmayanlara, idari para cezası uygulanacak.

Bismil'in Çeltikli Mahallesi için düzenleme

İskan Kanunu kapsamında hak sahibi olan ailelerden, kendilerine verilen taşınmazlara ait ödemedikleri anapara taksit borçlarının her biri için, vadesinin bittiği tarihten itibaren ödeme tarihine kadar geçen süre için tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) değişim oranı ile güncellenmiş tutarını 1 yıl içerisinde defaten ödeyenlerden gecikme ve temerrüt faizi alınmayacak.

Teklif ile Diyarbakır'ın Bismil ilçesine bağlı Çeltikli Mahallesi'nde hak sahibi olarak kabul edilerek kendilerine 2003 ve 2004 yıllarında taşınmaz verilen, ancak konutları ve işletme binalarının zemin hareketlerinden dolayı hasar gördüğü teknik raporlarla tespit edilen hak sahibi ailelere ilişkin de düzenleme yapılıyor.

Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde Diyarbakır Valiliğince yaptırılacak teknik tespit raporuna göre hak sahiplerine yapılacak yazılı bildirim tarihini izleyen günden itibaren 180 gün içerisinde varsa açmış oldukları davadan feragat ederek müracaat edenlerin konut ve işletme binaları yıkılarak yerlerine yenileri yapılacak. Bu süre sonrasındaki müracaatlar dikkate alınmayacak ve herhangi bir hak talebinde bulunulamayacak.

Bu aileler; yapılan ve yapılacak yapıların bedelleri için İskan Kanunu mevzuat hükümlerine göre yeniden borçlandırılacak ve varsa önceden ödedikleri bedeller güncellenerek yeni borçlarından mahsup edilecek. Konutları yeniden yapılacak hak sahibi ailelere, talep etmeleri halinde konutları teslim edilinceye kadar borçlarına eklenmek kaydıyla kira yardımı yapılabilecek.

İhlalli geçişte uygulanan cezada indirim

Karayollarında geçiş ihlaline ilişkin para cezaları yüzde 60 oranında azaltılacak.

Teklife göre, tüm otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayollarında geçiş ücreti ödemeden çıkış yapan araç sahiplerine, geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücretinin 10 katı tutarında uygulanan idari para cezası ve para cezası 4 katına indirilecek. Düzenleme, kanun yürürlüğe girmeden önce uygulanmış söz konusu cezalar için de geçerli olacak. Cezası tahakkuk ettirilenler için bu düzenleme geçerli olmayacak.

İhlalli geçiş yapan yabancı plakalı araçların 15 gün içinde ülkeyi terk etmeleri halinde, 15 günlük ödeme süresi geçtikten sonra yapılacak çıkışlarda geçiş ücreti ile birlikte idari para cezası ve para cezaları tahsil edilebilecek.

Muhabir: Alper Atalay, Coşkun Ergül, Meltem Öztürk, Seval Güler, Yıldız Aktaş, Hatice Özdemir Tosun, Hüseyin Gazi Kaykı