Kök hücrenin 'matematiği' çözülecek

SAĞLIK KOCAELİ (AA) - Gebze Teknik Üniversitesi'ndeki (GTÜ) bilim insanları, vücudun yapı taşı olarak önem taşıyan kök hücrelerin "matematiği"ni çözerek, hasar görmüş dokuların yenilenmesinden genetik hastalıklara kadar birçok rahatsızlığın tedavisine ışık tutmayı amaçlıyor. TÜBİTAK 1001 Programı kapsamında desteklenen "Uyarılmış Kök Hücrelerin Oluşum ve Başkalaşım Süreçlerinin Sistem Biyolojisi ve Biyomühendislik Yaklaşımlarıyla Modellenerek Geliştirilmesi" projesiyle, kök hücrelerinin başkalaşım süreçlerinin matematiksel olarak modellenmesini hedefleniyor. GTÜ Biyomühendislik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Pınar Pir, yaptığı yazılı açıklamada, kök hücrelerin başkalaşım süreçlerini matematiksel olarak inceleyeceklerini belirterek, vücutta yaştan dolayı işlevini kaybeden ya da genetik olarak problemli dokuları tamir edecek teknolojiye çok yakın olduklarını kaydetti. "Ciddi hastalıklarda daha hızlı iyileşme süreci sağlanabilecek" Genetik hastalıklarda bile kök hücrelerin onarılabildiğini ve sağlıklı hale gelmiş kök hücrelerin ihtiyaç duyulan doku hücrelerine başkalaştırılabildiğini anlatan Pir, ancak bu dönüşümün haftalar sürebildiğini ve başarı oranının düşük olduğunu bildirdi. Pir, eğer bu süreçleri matematiksel olarak ifade edebilirlerse değişik şartlar altındaki süreçlerin başarısı konusunda da tahminlerde bulunabileceklerini aktararak, şunları kaydetti: "Başkalaşımı başarısız kılan herhangi bir aksaklığın hangi noktadan kaynaklandığını ve o aksaklığı nasıl düzeltebileceğimizi tahmin edebiliriz. Kök hücrelerin başkalaşımlarını matematiksel olarak çalışmamızın nedeni; tıbbi kullanım amacıyla bu çalışmaları yapan araştırmacılara yardımcı olmak. Örneğin, daha hızlı nöron hücresi oluşturmak için stratejiler önermek istiyoruz. Böylece ciddi hastalıklarda daha hızlı iyileşme süreci sağlanabilecek."