İzmir Karaburun’daki arkeolojik araştırmada 230 yıllık Buldan izi

Osmanlı Devletinin kuruluşundan sonra sarayın ipekli dokuma ihtiyacının önemli bölümününBuldan dokumalarından sağlandığı biliniyor. Ertuğrul Gazi'nin içliği, Barbaros'un şalı, Padişah Genç Osman'ın gömleği halen Topkapı Sarayı Müzesinde sergileniyor. Osmanlı tarihinin çeşitli dönemlerine kültürüyle izini bırakan Buldan adı, şimdi de vakıf eserlerinde ortaya çıkıyor. İzmir Karaburun’da devam eden arkeolojik yüzey araştırmalarında tespit edilen çeşme yapısının tarihi bu konuda dikkat çekici bir geçmişe uzanıyor. Buldanlı Kutucu Hacı Ahmet’in eşine vakfettiği çeşmenin kitabesinde 1790 yılında yapıldığı belirtiliyor.

Yarımada’da Osmanlı Dönemi izlerini araştıran Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi Dr. Cengiz Gürbıyık, Arkeoloji Haber’de 2018-2019 Osmanlı İzlerini değerlendirdiği programda,   tespit edilen çok sayıda hayrattan birinin Buldanlı Kutucu Hacı Ahmet’in eşi Halime kadın adına yaptırdığı çeşme olduğunu belirtti.

Yarımada’da 2015 yılından bugüne çoğunluğu gemiciler için koylardaki çeşmeler olmak üzere, eski köy yollarının üzerinde, hatta yolu olmayan dağ başlarında bile 60’ın üzerinde çeşme tespit ettiklerini vurgulayan Dr. Gürbıyık, 1790’da Buldanlı Kutucu Hacı Ahmet’in eşi tarafından yaptırılan çeşmenin Karaburun’un tarihi sosyolojik dokusunu vermesi açısından önemli bir yapı olduğunu vurguladı.

Konuya ilişkin haberi sevinçle karşılayan Buldan Belediye Başkanı Mustafa Şevik,“ilçemizin Ege bölgesinin muhtelif coğrafyalarında geçmişe uzanan izleri olduğunu biliyoruz. Çünkü Buldan her dönem yaşam kültürü ve eğitimli insan unsuru konusunda dış dünyaya kapılarını sonuna kadar açmış bir şehir merkezidir.  Pamukkale-Laodikya-Tripolis’i kapsayan kadim Yunan,  Roma, Bizans,  Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde ticaret merkezi güzergahı olan tarihi Kral Yolu hattında yer alan Buldan, dönemin önemli ticaret merkezlerinden biri idi.  Ayrıca, Ankara Savaşı’nda Timur’un askeri ve siyasi hattında bulunan Buldan, Hacı evliyazadeler gibi bir çok aristokrat aileyi de bünyesinde barındırmıştır.  Sarımahmutlulu Merkezefendi, Ödemiş Birgili ile Şeyh Bedrettin gibi birçok kişinin medreselerinde eğim verdiği Buldan topraklarından,   Dr. Behçet Uz gibi tarih yazan isimlerde geçmiştir. Halen Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde, muhtelif mesleklerin başında bir Buldanlı bulmak sürpriz değildir. O nedenle Karaburun’da,  230 yıllık bir çeşmenin Kutucu Hacı Ahmet tarafından eşine vakfedilmesine şaşırmıyor, aksine seviniyorum. Biliyorsunuz Osmanlı’da kadın Hanımlara vakfiye haktır. Bir Buldanlının bu hakkı yerine getirmiş olması bizi sadece sevince boğar. İlk fırsatta Karaburun’a gidip çeşmenin suyunu tadacak, yaptıranlara duamızı okuyacağız” dedi.

Çeşmenin bulunduğu bölgede, Valilik, Kaymakamlık ve Belediye düzeyinde uygun görülmesi halinde restorasyon projesini üstlenebileceklerini vurgulayan Başkan Şevik,  ayrıca Buldanlı Kutucu Hacı Ahmet’in eşi Halime Kadın adına Karaburun’da yaptırdığı çeşmenin aynısının ilçede uygun bulunan bir alana yaptırmak istediklerini söyledi.